Υπάρχει μια γενικότερη πεποίθηση ότι η έντονη άσκηση μπορεί να ευθύνεται για την εκδήλωση αρθρίτιδας. Συχνά ακούμε τον ασθενή να αναφέρει ως αίτιο της αρθρίτιδάς του την άσκηση ή κάποιες φόρες τη φύση της εργασίας του όταν αυτή απαιτεί έντονη κίνηση. Σύγχρονες μελέτες έρχονται πλέον να υποστηρίξουν το ακριβώς αντίθετο. Είναι αποδεδειγμένο πλέον ότι η άσκηση όχι μόνο δεν προκαλεί αρθρίτιδα, αλλά δρα και προστατευτικά στον αρθρικό χόνδρο. Έτσι λοιπόν οι ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα μπορούν και πρέπει να ασκούνται.
Η οστεοαρθρίτιδα, η καταστροφή δηλαδή του αρθρικού χόνδρου, αποτελεί την κύρια αιτία πόνου των αρθρώσεων μετά τη ηλικία των 50 ετών. Οι πιο συχνές αρθρώσεις που προσβάλλονται είναι οι αρθρώσεις του γόνατος και του ισχίου. Ως προδιαθεσικοί παράγοντες της πάθησης αναφέρονται συνήθως η κληρονομικότητα, το φύλο, η παχυσαρκία, προηγούμενοι τραυματισμοί κ.α.
Ερευνητές από το ορθοπεδικό τμήμα του Philadelphia’s Thomas Jefferson University μελέτησαν τα ποσοστά αρθρίτιδας σε 430 μαραθωνοδρόμους και τα σύγκριναν με δείγμα ατόμων που δεν αθλούνταν. Ο μέσος όρος των μαραθωνοδρόμων έτρεχε για 19 έτη, 35 χιλιόμετρα την εβδομάδα και είχε συμμετοχή σε 48 μαραθώνιους! Θα περίμενε κανείς ότι μετά από τέτοια καταπόνηση οι αρθρώσεις θα ήταν σε πολύ χειρότερη κατάσταση από τα γόνατα και τα ισχία των υπολοίπων. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Το ποσοστό ατόμων με αρθρίτιδα ήταν κατά 50% λιγότερο στους μαραθωνοδρόμους σε σύγκριση με τους μη ασκούμενους. Αναλυτικότερα, το ποσοστό αρθρίτιδας στους μαραθωνοδρόμους έναντι των υπολοίπων ήταν 8.8% vs17.9% για ηλικίες <65 ετών και 24.5% vs49.6% για ηλικίες >65 ετών.
Φυσικά από μόνη της μια τέτοια εργασία δεν μπορεί να αποτελέσει αξίωμα αφού η πάθηση της οστεοαρθρίτιδας είναι πολυπαραγοντική και κάθε περίπτωση πρέπει να ελέγχεται ξεχωριστά. Ωστόσο αναδεικνύεται όλο και περισσότερο ο τεράστιος ρόλος της άσκησης στην υγεία των αρθρώσεων. Αυτό το ευεργετικό αποτέλεσμα φαίνεται να επιτυγχάνεται μέσω της μείωσης του σωματικού βάρους, της μυικής ενδυνάμωσης, της αύξησης της οστικής πυκνότητας και της βελτίωσης του μεταβολισμού των χονδροκυττάρων που αποδεδειγμένα προκαλεί η άσκηση. Μην ξεχνάμε τέλος ότι η άσκηση αποτελεί το πρώτο βήμα στην συντηρητική θεραπεία της αρθρίτιδας ενταγμένο μέσα σε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα αποκατάστασης, καθυστερώντας ή και αποφεύγοντας έτσι μια χειρουργική επέμβαση.